روستای هملون

دره هملون در فصل بهار و حتی تا اوایل تابستان سرسبز و پرآب است، اما اگر اخیراً به هملون رفته باشید و یا آخر همین هفته، شاید با دیدن دره خشک و رودخانه بی‌آب هملون این جمله به ذهنتان خطور کند که: این دره خشک و بی‌آب را چه به این‌همه توصیفات قشنگ و رنگارنگ؟! اما نه، عجله نکنید؛ اگر با ما در این سفر همراه شوید و مسیر دره هملون را تا انتها طی کنید، در این دره هم آب می‌بینید و هم سرسبزی و طراوت.

دره هملون در فاصله حدود 35 کیلومتری شمال شرق تهران و در حد‌فاصل دو روستای میگون و شمشک واقع است. این محل به‌دلیل وجود سوراخ‌ها و غارهای متعدد در طول دره، ابتدا «همه جا لانه» یا «همه لانه» نام گرفته و سپس به مرور زمان به «هملون» تبدیل شده است.

هملون در گذشته‌ روستایی آباد و سرسبز در میانه دره هملون بوده که پدرانشان (چندین نسل عقب‌تر) در این روستا به باغداری و دامداری اشتغال داشته‌اند. محل دقیق روستا در میانه مسیر دره و جایی بوده که اکنون باغ های هملون از آنجا شروع می‌شود. آثار و بقایای اندکی از این روستا – از جمله یک سنگ آسیاب – تا همین 40-30 سال پیش دیده می‌شده اما اکنون تمام محدوده روستا را باغ‌ها فرا گرفته و هیچ اثر و یا نشانه‌ای از این روستای آبا و اجدادی وجود ندارد.

رودخانه هملون از ارتفاعات و کوه‌های مشرف به دره هملون سرچشمه گرفته و در طول مسیر با پیوستن چشمه‌های متعدد به آن در نهایت به رودخانه شمشک ملحق می‌شود. رودخانه شمشک از شاخه‌های اصلی رودخانه جاجرود است که در نهایت همه رودهای منطقه به پشت سد لتیان می‌رسند. رودخانه هملون در تابستان‌ها معمولاً کم آب است. اخیراً برای تأمین آب میگون، آب چند چشمه از منابع رودخانه هملون را با لوله به میگون منتقل کرده‌اند که این امر به خشک شدن کامل رودخانه در فصل شهریورماه منجر شده است. البته دره هملون را از نیمه که رد می‌کنید کف رودخانه کمی آب می‌بینید و هرچه به سمت بالا می‌روید رودخانه رفته رفته پرآب‌تر می‌شود.

غارهای دره هملون

از جاذبه‌های طبیعی و گردشگری هملون می‌توان به دو غار در مسیر دره هملون اشاره کرد که به هملون کوچک و هملون بزرگ مشهور هستند.
هملون کوچک به فاصله حدود 15 دقیقه پیاده‌روی از ابتدای دره، کمی بالاتر از رودخانه و در زیر تاق سنگی بزرگی قرار دارد. ورودی غار چارچوب آهنی دارد که ظاهراً سالیان گذشته توسط شهرداری نصب شده است. قرار بوده که در راستای پروژه بهسازی مسیر گردشگری دره هملون، روی ورودی غار یک در آهنی نصب کنند که نیمه کاره ماند. دهانه غار به عرض 3 متر و ارتفاع آن حدود یک متر است. درازای این غار به‌نظر می‌رسد که حدود 50 متر باشد. کف غار ترکیبی از سنگ و خاک یا گل است که معمولاً مرطوب و لغزنده است.